Begin bij het begin: gedegen gedragsonderzoek

Werkgevers willen veranderen, maar weten niet waar te beginnen en wat mogelijk is. Of hoe ze hun medewerkers meekrijgen. Verandering in beleid gaat niet alleen om het aanpassen van je regels en processen, het gaat om verandering van het reis- en werkgedrag van je medewerkers. Welk gedrag hoort bij een duurzaam beleid? En welk gedrag heeft de meeste kans van slagen en het meeste effect? We kijken daarbij naar omgeving, beleid, voorzieningen én de mens. Omdat de mens centraal staat in deze transitie, is gedragsonderzoek voor &morgen een belangrijke pijler. We passen ons gedragsonderzoek aan naar de aard en het karakter van je organisatie, de verschillende doelgroepen onder je medewerkers en wat je wil dat ze gaan doen. Gaat het bijvoorbeeld enkel om het meenemen van medewerkers in de overgang naar elektrisch rijden, of kijken we naar alle vervoermiddelen? En wat is de huidige bedrijfscultuur? Hoe groot is de verandering?

Mobiliteit in de zorg

Voor veel medewerkers van zorgorganisaties is mobiliteit een belangrijk onderdeel van hun werk. Zo reizen (ambulante) zorgmedewerkers naar grote zorgparken met gecentreerde zorg, naar kleinschalige woonlocaties of verlenen ze individuele zorg bij mensen thuis. ’s Heeren Loo is zo’n zorgorganisatie. Met ruim 16.000 medewerkers en bijna 5.000 vrijwilligers zorgen zij voor een goed leven voor mensen met een beperking. Dit doen zij voor ongeveer 13.500 cliënten op ruim 1.100 verschillende locaties. Je kunt je voorstellen dat dit heel wat vervoersbewegingen met zich meebrengt. ’s Heeren Loo wil de wereld leefbaar doorgeven aan toekomstige generaties. Daarom wil zij haar mobiliteitsbeleid verduurzamen. Welke duurzame mobiliteitsopties zijn er en wat past bij de complexe aard van deze organisatie? &morgen gaat de uitdaging aan!

Gedragsenquête geeft inzicht

Samen met ’s Heeren Loo kozen wij voor een onderzoek op maat. Via een gedragsenquête vroegen wij medewerkers naar de factoren die van invloed zijn op hun manier van reizen: hun capaciteit, de motivatie en de gelegenheid. Wij kozen hiervoor vanwege de diversiteit aan functies: van zorg-, huishoudelijke- en ambulante medewerkers tot gezinshuisouders, ondersteunende diensten en behandelaren. Allemaal vullen ze mobiliteit op een andere manier in en allemaal hebben ze andere wensen op dat gebied. Voor de gewenste gedragingen (zoals: ‘vaker dienstreizen maken op de fiets’) ondervroegen we medewerkers in een blok van ongeveer twintig stellingen over de drie genoemde invloedsfactoren. Iedere respondent kreeg een ander deel van de vragen, afhankelijk van waar bij hem/haar de meeste potentie lag. Op deze manier konden we maar liefst acht gewenste gedragingen onderzoeken. Een voorbeeld: voor het gewenste gedrag ‘vaker dienstreizen maken op de fiets’ vroegen we aan medewerkers die wel eens dienstreizen maken op ‘fietsbare afstand’:

• Ben je fysiek en mentaal in staat om te fietsen (capaciteit)
• Wat zijn je belemmeringen en drijfveren hiervoor (motivatie)
• In welke mate dragen de omstandigheden bij aan dit gedrag (gelegenheid)

Gedragsdiagnose en focusgroep

In totaal vulden ruim 4.600 medewerkers de enquête in. De resultaten hiervan werkten we uit in een gedragsdiagnose. Dit maakt in één oogopslag helder wat al goed gaat, waar obstakels zitten en wat er moet veranderen om vaker de fiets te pakken voor dienstreizen. Zo bleek er over het algemeen een zeer positieve houding te zijn ten opzichte van de fiets, maar het fietsen in de nacht/avond vormt een belemmering. Om hierop verder in te zoomen zochten we in een focusgroep de kwalitatieve verdieping. Hierin hielden we de geconstateerde belemmeringen tegen het licht: waaróm is bijvoorbeeld het fietsen in de nacht/avond een belemmering? Ook toetsten we mogelijke oplossingen: zou een samen-fiets app helpen?

Momenteel werken we ons complete advies uit. De inzichten vanuit de gedragsenquête zijn hierbij leidend en zorgen voor een mobiliteitsbeleid dat past bij het karakter van ’s Heeren Loo en recht doet aan de diversiteit in medewerkers en functies.