MoVe: Hoe helpt participatieonderzoek bij mobiliteitsuitdagingen en verstedelijking?

Wie zijn de reizigers in de zuidelijke Randstad? Wat zijn hun mobiliteitsbehoeftes en die van daar gevestigde bedrijven? En hoe kunnen we als overheid zo goed mogelijk op hun mobiliteitsbehoeftes inspelen? Met deze vragen klopte MoVe (het overheidsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking in de zuidelijke Randstad) aan. Nynke Komdeur en onze samenwerkingspartner Casper Stelling vonden de antwoorden met behulp van een uitgebreid participatieonderzoek en adviseerden de samenwerkende overheden. Programmamanager Guus Holtring: ‘We zijn onder de indruk van het rapport en de waarde die jullie toevoegen.’

Uitdaging

MoVe is een samenwerkingsprogramma van de Ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, de Provincie Zuid-Holland, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en de gemeenten Rotterdam en Den Haag. Deze partijen pakken samen de bereikbaarheidsopgaven in samenhang met de verstedelijkings- en klimaatopgaven aan.

Komdeur: ‘De opgaven en knelpunten van het toekomstige mobiliteitssysteem waren al bekend. Met ons participatieonderzoek vulden we dit aan met inzichten in de mobiliteitsbehoefte van inwoners, forenzen en bedrijven. Waar lopen zij tegenaan tijdens het reizen? Ontplooien ze andere activiteiten als ze makkelijkere, snellere of goedkopere mobiliteitsopties hebben? Ook vroegen we overheidsinstanties en kennisinstituten naar hun kijk op onze bevindingen. Waar moesten we volgens hen de nadruk op leggen?

Vervolgens formuleerden we een advies waarin we de onderzochte mobiliteitsbehoefte en mening hierover van al deze partijen meenamen. Dit advies helpt de betrokken overheden om de papieren werkelijkheid van beleidskeuzes beter aan te laten sluiten op de praktijk en de behoeftes van degenen voor wie het beleid bedoeld is.’

Aanpak

Ons participatieonderzoek bestond uit:

• Enquête naar de mobiliteitsbehoefte onder 2.700 inwoners en forenzen in de zuidelijke Randstad.
• Verdiepende interviews met inwoners uit verschillende segmenten. Komdeur: ‘we gebruikten hiervoor een innovatieve indeling op basis van het rapport “Eigentijdse Ongelijkheid” van het Sociaal Cultureel Planbureau en de gebiedsindeling van “De atlas van de auto” van het KiM.’
• Verdiepende interviews met bedrijven uit 10 sectoren.
• Analyse van de mobiliteitsbehoefte op basis van doelgroepenbenadering en gebiedssegmentatie.
• Gesprekken met 10 kenniswerkers van onder andere het Nibud, TU Delft, GGD en Erasmus University Rotterdam. Komdeur: ‘zij hielpen ons om onze uitkomsten te verklaren vanuit verschillende perspectieven zoals het gedrags-, economisch- en sociale perspectief.’
• Interne sessies met de samenwerkende overheidsorganisaties binnen MoVe om tot een breed gedragen eindadvies te komen. Komdeur: ‘dit waren politiek beladen gesprekken waarbij het verschil tussen visie en ambitie van lokale en regionale partners sterk naar voren kwam.’

Resultaat

Guus Holtring, programmamanager MoVe over het resultaat: ‘Mijn complimenten voor jullie rapport, niet alleen van mij, maar van alle kernteamleden. We zijn onder de indruk van het rapport en ook van de waarde die het toevoegt. Jullie onderzoek geeft ons inzicht in de samenstelling van de reizigers in de zuidelijke Randstad, hun mobiliteitsbehoeften en de wijze waarop we doelgroepgericht maatregelen moeten treffen om tot een goed functionerend mobiliteitssysteem te komen.’