Samen slim organiseren: hoe hubs écht kunnen werken voor duurzame stadslogistiek

De laatste jaren zien we overal in het land ideeën ontstaan om logistieke hubs op te zetten. Vanuit enthousiasme en met de beste bedoelingen wordt gewerkt aan duurzame stadslogistiek. Maar veel van die plannen komen moeilijk van de grond. Waarom lukt het niet om hubs blijvend succesvol te maken? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat de energie en ambitie die er is, wél leiden tot resultaat?

De realiteit van hubs: veel inzet, weinig resultaat

De afgelopen jaren hebben we veel bevlogen initiatieven om hubs op te zetten gezien. Zoals bijvoorbeeld de Hillyhub in Hilversum. Het organiseren van de samenwerking voor een hub, het vinden van een locatie en het organiseren van middelen neemt veel tijd en moeite in beslag. Als de hub er dan eenmaal staat, vaak met een startsubsidie, blijkt de praktijk weerbarstig. Ondernemers zitten niet te wachten op een hub en zijn bang dat leveren via een hub vertraging oplevert en duurder is. Na een paar maanden of jaren hard werken verdwijnt de hub weer uit de stad.

Waarom een hub geen doel op zich is

En dat is jammer. We zijn met elkaar op zoek naar hoe we duurzame stadslogistiek gaan organiseren. Ondernemers willen grip op hun leveringen, vervoerders zoeken naar een duurzame business case en gemeenten willen schone lucht. Een hub zou de wind in de zeilen moeten hebben. Waar het misgaat is dat een hub geen doel op zich is. Het neerzetten van een fysieke hub dichtbij de stad gaat niet automatisch ondernemers enthousiasmeren voor het gebruik van de hub. We zien dezelfde ontwikkeling bij deelfietsen. Het aanbieden van deelfietsen leidt niet automatisch tot goed gebruik van deelfietsen. Daar moet je ook andere zaken voor organiseren.  

Gebruik wat er al is: naar een slim ecosysteem

Terug naar de opgave. We willen duurzame stadslogistiek slim organiseren zodat er minder voertuigen in de binnenstad komen, de sector een gezonde business case kan draaien en ondernemers kunnen ondernemen. De vraag is dan niet wat er anders moet, maar wat er al goed gaat en wat beter kan. Als we dit scherp maken zien we dat eigenlijk alles wat nodig is al rond de stad beschikbaar is. Vervoerders met loodsruimte en een vloot, ondernemers die slim willen bestellen en een overheid die de samenwerking kan organiseren. Deze 3 partijen maken samen een slim eco-systeem mogelijk, waarin de gemeente het speelveld bepaalt, de ondernemers de vraag en de vervoerders het aanbod. De houding en positie van de gemeente moet hierin helder zijn. Deze stelt de kaders en deze moeten consequent en duidelijk zijn. Een goed voorbeeld zien we in Alphen aan de Rijn. Geen zoektocht naar een nieuwe hub, maar samenwerking tussen alle partijen om het anders te doen. Een digitale hub, die gebruikt wat er al is en daardoor veel meer kans van slagen heeft.   

De toekomst: van experiment naar structurele verandering

Dit soort initiatieven gaan we meer zien. Ondernemers kijken vooruit en zien dat het niet meer gaat zoals het altijd ging. Door samen slim te organiseren en iedereen te laten bijdragen ontstaan er nieuwe werkwijzen. De logistieke sector is een sector met een groot oplossend vermogen. Met alle huidige uitdagingen op het gebied van energie en arbeidsmarktkrapte zullen ondernemers moeten ondernemen. We gaan meer concepten met IT-oplossingen die integratie mogelijk maken zien maar ook partijen die zich meer gaan specialiseren in een segment of een gebied.  

De toekomst van duurzame stadslogistiek ligt niet in het bouwen van nóg meer hubs, maar in het slim verbinden van wat er al is. 

Auteur

Marjolein van der Stok

Als mobiliteitsadviseur werkt Marjolein al sinds 2013 aan opdrachten voor zowel overheden als bedrijven. Aanpakken en doorpakken, dat is haar werkstijl. Ze zet graag haar tanden in een inhoudelijk vraagstuk en houdt daarbij haar hoofd koel. Hoe moeilijker de uitdaging, hoe beter.